Wat is aortadissectie?
Ons vaatstelsel
Het hart is een pomp die 4 tot 5 liter bloed per minuut rond pompt. Het bloed bevat zuurstof en voedingsstoffen voor alle spieren en organen. Het hart bestaat uit 2 gedeelten, die elk weer verdeeld zijn in een boezem en kamer.
- De rechterkamer pompt via de longslagader zuurstofarm bloed naar de longen, waar het voorzien wordt van zuurstof. Dit zuurstofrijke bloed gaat via de longaderen naar de linkerboezem.
- Via de linkerboezem gaat het zuurstofrijke bloed naar de linkerkamer.
- De linkerkamer pompt het zuurstofrijke bloed via de grote lichaamsslagader, de aorta, naar diverse organen en weefsel. Na afgifte van zuurstof en voedingsstoffen komt het zuurstofarme bloed in de rechterboezem.
- Via de rechterboezem gaat het zuurstofarme bloed weer naar de rechterkamer
Het kanaal waardoor het bloed in de slagaderen stroomt, wordt het ware lumen genoemd.
De aorta
De aorta, de grote lichaamsslagader, ontspringt uit de linker harthelft en heeft normaal een doorsnede tot maximaal 3 cm. Het eerste gedeelte van de aorta, wat zich in de borstkas bevindt, loopt omhoog (Ascending thoracic aorta). In dit gedeelte bevinden zich de kransslagaders die het hart van bloed voorzien. Dan maakt de aorta een bocht naar links. Dit is de aortaboog (Aortic arch). Hieruit ontspringen de slagaders naar hersenen en armen. Na de bocht loopt de aorta, in de borstkas, naar beneden (Descending thoracic aorta) en gaat verder in de buik (Abdominal aorta). Het middenrif scheidt deze delen. De aorta in borst en buik holte voorziet ook het ruggenmerg van bloed. Het deel in de buikholte de nieren, lever, darmen en ook het ruggenmerg. Uit de aorta in de onderbuik ontspringen slagaders die de billen en benen van bloed voorzien.
Wat is een aortadissectie?
Aortadissectie is een vaatziekte. Het woord dissectie betekent splijting. Een dissectie ontstaat vooral in de aorta. Relatief zeldzaam is een dissectie in de halsslagader en nierslagaders. De wand van de aorta bestaat uit 3 lagen. Bij een dissectie ontstaat er een kleine scheur in de binnenwand. Hierdoor hoopt zich bloed op in de middenlaag, tussen de binnen- en buitenwand van de slagader. De lagen worden hierdoor van elkaar gespleten waardoor er sprake is van een dissectie.
Door de dissectie ontstaat er een nieuw bloedkanaal in de wand van het bloedvat, wat het valse lumen wordt genoemd. Dit kan in enkele seconden gebeuren. Door het losscheuren van de wandlagen is er een dunne buitenwand ontstaan. Het bloed dat zich heeft opgehoopt tussen de binnen- en de buitenwand, kan zich over een steeds groter wordend gedeelte van de aorta uitbreiden. De aortadissectie kan doorlopen tot in de zijtakken van de aorta.
Soorten aortadissecties
Er zijn 2 typen aortadissecties:
Type A: de scheur in de binnenste laag van de aorta ontstaat vlak na het hart en loopt meestal door tot in de aortaboog of verder. Het stijgende deel van de aorta is aangetast maar de dissectie kan via de aortaboog en het dalende deel doorlopen tot in de onderbuik. Het dalende deel wordt ook bij de type B genoemd maar de plaats waar de scheur is ontstaan, bepaalt of er sprake is van een type A of type B.
Type B: de scheur begint in het afdalende deel van de aorta voorbij de belangrijke slagaders van het hoofd en de armen. De dissectie begint in het dalende deel en kan doorlopen tot in de onderbuik. Het stijgende deel van de aorta en de aortaboog zijn niet aangetast.
Aortadissectie valt onder de zeldzame aandoeningen:
- 6 per 100.000 personen/jaar
- 65% mannen
- Gemiddelde leeftijd 63 jaar
- Leeftijd mannen 60 jaar
- Leeftijd vrouwen 67 jaar
Onder het tabje video’s vind je filmpjes waarin aortadissectie ook wordt uitgelegd.
Een overzicht van de ziekenhuizen waar de benodigde expertise aanwezig is, vind je onder het tabje Behandeling.
Bron:
AMC
NVHVV
UZLeuven
